Sau nhiều lần dang dở với thể thao, Nguyễn Thị Phương Trinh – người giành HC bạc môn triathlon ở SEA Games 32 – đã gặt hái những thành công đầu tiên nhờ sự kiên trì.
Sinh ra và lớn lên ở huyện miền núi Kbang, tỉnh Gia Lai, Phương Trinh không có nhiều cơ hội tiếp cận thể thao chuyên nghiệp. Nhưng từ nhỏ, cô đã mê chạy và biến sân trường thành đường đua, những con dốc quanh nhà là nơi tập luyện. Năm 2012, sau khi đại diện huyện tham dự giải Việt dã Báo Gia Lai, Trinh lọt vào mắt xanh của HLV Trần Thanh Duy – người sau đó đã đến tận nhà để thuyết phục bố mẹ Trinh cho cô theo nghiệp điền kinh.
Phương Trinh vô địch cự ly 21km nữ tại VnExpress Marathon Nha Trang 2023. Ảnh: VM
Bố mẹ Trinh không muốn con gái rời xa gia đình, nhất là để theo đuổi một con đường không rõ ràng và gian khổ. Nhưng Trinh thì nghĩ ngược lại. Cô bé lớp 9 cảm nhận được đam mê thể thao bên trong mình và quá đỗi vui sướng khi HLV Duy đã “thương lượng” thành công với bố mẹ để cô thử sức trong ba tháng rồi sẽ quyết định bằng một bài kiểm tra năng lực.
Một mình rời Kbang đến Pleiku, cách nhà 100km, Trinh bắt đầu những tháng ngày tập luyện cật lực với cự ly 800m, 1500m và 3000m. Nhưng khi cô vừa quen với cuộc sống mới, biến cố xảy ra. Năm 2013, tỉnh Gia Lai cắt giảm ngân sách, đội tuyển giải thể. Giấc mơ thể thao bị gián đoạn, cô gái trẻ trở về quê trong sự hụt hẫng.
Đầu năm 2014, khi học lớp 11, Trinh nhận một cuộc gọi bất ngờ từ Nguyễn Thị Thanh Huyền – cựu vô địch SEA Games môn xe đạp địa hình. Biết Trinh có nền tảng thể lực tốt do từng theo dõi cô tập luyện ở Gia Lai, Huyền thuyết phục đàn em gia nhập đội đua xe đạp TP HCM – nơi cô đang làm HLV.
Nhưng cũng như lần trước, bố mẹ Trinh không đồng ý. Lần này, nỗi lo lớn hơn nhiều lần, vì Trinh phải rời Gia Lai để đến TP HCM sinh sống. Bố mẹ lo cô bỏ học văn hóa, sa ngã vào những con đường thiếu lành mạnh. Tuy nhiên, dự định dang dở từ lần trước không khiến Trinh chùn bước. Cô cùng HLV Huyền thuyết phục bố mẹ. Thanh Huyền, cua-rơ từng bốn lần vô địch SEA Games, cam kết sẽ đích thân chăm sóc, lo chỗ ở và giám sát việc học của Trinh.
Phương Trinh trong thời gian tập luyện ở đội xe đạp TP HCM. Ảnh: NVCC
Tuy nhiên, việc không đạt thành tựu nào đáng kể sau ba năm theo đuổi môn xe đạp đã phần nào mài mòn ý chí của Trinh. Gia đình thuyết phục cô học đại học để chọn con đường bền vững hơn, và Trinh đồng ý. Nhưng mối duyên của cô gái Gia Lai với thể thao chưa dừng ở đó.
Tại đại học Thể dục thể thao TP HCM, Trinh vẫn giữ thói quen chạy bộ. Thầy Diệp Thanh Phong, giảng viên của trường, nhận thấy cô có tố chất và gợi ý Trinh quay lại điền kinh chuyên nghiệp. Lần này, bố mẹ và chị gái phân tích rằng Trinh đã 20 tuổi, không còn trẻ để mơ mộng với thể thao. Một cuộc đấu tranh nội tâm diễn ra với Trinh, khiến cô suy nghĩ một học kỳ trước khi đồng ý đầu quân cho đội điền kinh tỉnh Hậu Giang theo gợi ý của thầy Phong.
Bước ngoặt xảy ra năm 2018, khi đội tuyển ba môn phối hợp (triathlon) Việt Nam tìm kiếm VĐV dự SEA Games 2019. Thầy Phong nhìn thấy cơ hội: với nền tảng điền kinh và kinh nghiệm xe đạp trước đây, Trinh có thể thi đấu nội dung duathlon (chạy – đạp – chạy). Hai thầy trò cấp tốc mượn xe đạp để Trinh tập luyện và cô là một trong những người cuối cùng vượt qua bài kiểm tra để giành suất dự SEA Games.
Tại Philippines, Trinh giành HC đồng duathlon cá nhân nữ – huy chương đầu tiên của thể thao Việt Nam trong bộ môn triathlon. Thành công ấy mở ra một chương mới. Trinh tiếp tục thi đấu hai kỳ SEA Games sau đó, rồi đổi màu HC bạc tại SEA Games 32.
Trinh còn thường xuyên tham gia các giải chạy phong trào. Cô vô địch 21km tại VnExpress Marathon Nha Trang 2023, về nhất cự ly 10km tại Mekong Delta Marathon 2024. Tại VPBank VnExpress Marathon Ho Chi Minh City Midnight 2025 cuối tuần này, Trinh tham gia cự ly 10km, xem đây là bước chuẩn bị cho giải triathlon vô địch quốc gia vào đầu tháng Tư.
Phương Trinh về đích ở một giải chạy phong trào tại TP HCM. Ảnh: Pocari Sweat Run
Nhờ thành tích chuyên môn, Trinh ký hợp đồng tài trợ độc quyền với một nhãn hàng thể thao, giúp cô ổn định tài chính để tiếp tục theo đuổi thể thao. Nhưng điều khiến cô tự hào nhất không phải là những danh hiệu, mà là cơ hội đóng góp cho cộng đồng. Hiện, cô huấn luyện chạy bộ cho trẻ em mồ côi tại mái ấm Thiên Thần và đồng hành cùng dự án Newborns Vietnam để giúp giảm tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh.
“Tôi rất yêu trẻ em, và hiểu những khó khăn để theo đuổi đam mê, tìm con đường đi khi còn nhỏ. Hy vọng những đóng góp của tôi phần nào hỗ trợ các em nhỏ không có điều kiện tốt đi theo con đường thể thao”, Trinh chia sẻ.
Quang Huy